Prawo Międzynarodowe

1.Przedmiotowe bogactwo regulacji i ilościowy ich wzrost

Obok dziedzin tradycyjnych, takich jak prawo wojny i neutralność; prawo morza; prawo lotnicze; prawo dyplomatyczne i konsularne; prawo traktatów, prawo pokojowego rozstrzygania sporów pojawiają się dziedziny nowe takie jak:

prawo kosmiczne, prawo praw człowieka; międzynarodowe prawo ekonomiczne; prawo organizacji międzynarodowych; międzynarodowe prawo ochrony środowiska…

W podręczniku – Aust (2005) znajdujemy tytuły rozdziałów: Terroryzm, Międzynarodowe prawo karne; Unia Europejska;

Ilościowy wzrost regulacji traktatów „ustaw” i traktatów „kontraktów”?

ONZ – z końcem 1988 – ponad 40 000 zarejestrowanych umów w sekretariacie ONZ : 1988 – 1998 – około 1200 rocznie


2. Soft Law

Brak uzgodnionej definicji czym jest „miękkie prawo”

„(…) termin opisuje instrumenty międzynarodowe, których twórcy nie uznają za umowy, nawet jeśli formułują w sposób kategoryczny pewne nakazy zachowania, lecz mają za swój cel ogłoszenie norm (jakkolwiek niewiążących) niosących przesłanie uniwersalnego lub powszechnego stosowania” (Aust).

Te instrumenty noszą nazwy – Wskazówek, Zasad, Reguł, Deklaracji, Kodeksów Praktyki, Zaleceń, Programów…

Dotykają przedmiotowo materii złożonych – ostrożność normotwórcza wskazana, perspektywa ich „twardego” unormowania, mała lub odległa…

Skala „ostrożności”…

Prace nad prawem morza (1967, 1973 – 1982)
Prace nad Międzynarodowymi Paktami Praw Człowieka (1946 – 1966)
Prace nad Konwencją o odpowiedzialności państw (1955 – 2004)


Soft law wypracowane jest tak przez konferencje państw, jak i w łonie OM (jednostronne akty OM).

Odnajdywane w różnych sektorach obrotu.

Np.

I Kongres ONZ w sprawie zapobiegania przestępczości i postępowania z więźniami – Genewa (1955) uchwała „Reguły Minimalnego Postępowania z Więźniami”;

Zgromadzenie Ogólne ONZ (1982) rezolucja – „Zasady etyki lekarskiej odnoszące się do personelu medycznego, w szczególności lekarzy, celem ochrony więźniów i aresztowanych przed torturami i innym okrutnym, nieludzkim lub poniżającym postępowaniem lub karaniem”.

Soft Law (akty jednostronne OM) może przekształcać się w hard law.


3, Mechanizmy kontroli wykonywania traktatów.

Strony traktatów same decydują o ustanowieniu mechanizmów, które umożliwiają stałą kontrolę ich wykonywania.

Najczęściej – w konwencjach dotyczących ochrony środowiska naturalnego i limitacji zbrojeń. – Są nimi przede wszystkim :

- okresowe konferencje przeglądowe stron dotyczące wykonywania traktatu;
- prace grup niezależnych ekspertów oceniających w specjalnych raportach proces wykonywania traktatu;