Prawo Midzynarodowe
Trybunał przywołał art. 380 traktatu wersalskiego. „Kanał Kiloński i dostępy do niego będą zawsze wolne i otwarte na stopie zupełnej równości dla statków wojennych i handlowych wszystkich państw będących w stanie pokoju z Niemcami.” I stwierdził konkludując, że „Niemcy nie mogą przeciwstawiać zobowiązaniom, które przyjęły na podstawie tego artykułu [art.380] swoich regulacji dotyczących statusu neutralności.” Sprawa Nottebohma (1955) Tło sporu: -Pan Nottebohm był obywatelem niemieckim; od 1905 roku zamieszkiwał w Gwatemali, tam prowadził interesy (handlowe i bankowe), utrzymywał ścisłe kontakty, rodzinne i dotyczące interesów, z Niemcami; -wiosną1939 roku wyjeżdża do Niemiec; 9 października 1939 roku występuje o naturalizację w Wielkim Księstwie Lichtenstein; po czterech dniach – 13 października 1939 roku otrzymuje obywatelstwo WKL; -w 1940 roku wraca do Gwatemali; w 1943 roku Nottebohm zostaje pozbawiony wolności jako obywatel państwa nieprzyjacielskiego (Rzeszy); po wojnie władze Gwatemali pozbawiają go majątku; -fakt wywłaszczenia głównie powoduje, że WK w ramach opieki dyplomatycznej występuje (1951) ze skargą przeciwko Gwatemali; stwierdza, że Nottebohm był od 13.10.1939 roku obywatelem WKL, państwa w II wojnie światowej neutralnego – WKL domaga się „napomnienia Gwatemali i odszkodowania dla Nottebohma [swojego obywatela].” MTS stwierdził, że państwa same decydują o tym, kto może być obywatelem państwa, prawo międzynarodowe wymaga jednak, aby w przypadku obywatelstwa istniał rzeczywisty związek między obywatelem a państwem. „Obywatelstwo jest węzłem prawnym, u podstaw którego leży społeczny fakt przywiązania, efektywna solidarność bytu, interesów, uczuć, połączona z wzajemnością praw i obowiązków. Jest ono (...) prawnym wyrazem faktu wskazującego na to, że jednostka, której je nadano skutkiem działania ustawy bądź aktem władzy, jest faktycznie ściślej związana z ludnością państwa, które jej obywatelstwo nadaje, niż z ludnością jakiegokolwiek innego państwa. Nadane przez państwo obywatelstwo daje temuż państwu tytuł do wykonywania ochrony nad nią w stosunku do innego państwa tylko wtedy, gdy przekłada się ono na pojęcie prawnego przywiązania do państwa, które uczyniło ją swym obywatelem.” Wg Trybunału o naturalizację nie proszono, aby uzyskać prawne uznanie rzeczywistej przynależności Nottebohma do ludności Lichtensteinu, ale aby umożliwić mu zastąpienie statusu poddanego mocarstwa wojującego, statusem poddanego państwa neutralnego; wyłącznym celem było wejście Nottebohma pod opiekę Lichtensteinu, nie zaś jakikolwiek zamiar związania się przezeń jego tradycjami, interesami, sposobem życia. Trybunał stwierdził zatem, że w płaszczyźnie stosunków międzynarodowych nie będą skuteczne akty prawa wewnętrznego podjęte jakkolwiek zgodnie z literą prawa krajowego, jeśli będą niezgodne z prawem międzynarodowym ( w tym przypadku z zasadą efektywności obywatelstwa).