Prawo Międzynarodowe

Protest – jest aktem, poprzez który państwo wyraża swoją opinię wobec sytuacji, kierowanego pod jego adresem roszczenia lub też generalnie stanu spraw i wypływających z tego stanu skutków prawnych.
 W sprawie świątyni Preah Vihar Trybunał wziął także pod uwagę (obok przyzwolenia) lata nie oprotestowania biegu linii granicznej przez Syjam (Tajlandię) w okresie od 1908 do końca lat 50.

Brak działania = brak protestu, nie kontestowanie linii granicznej był aktem zgody na wskazywany mapami jej bieg.

Trybunał stwierdził także „(...) nawet gdyby występowały jakiekolwiek wątpliwości co do faktu zaakceptowania przez Syjam map w1908, to późniejsze postępowanie Tajlandii wyklucza zasadność jej roszczeń. Przez 50 lat państwo to czerpało korzyści z traktatu, w tym także tę korzyść, jaką był gwarantowana traktatem stabilna granica. (...) Nie jest zatem obecnie możliwym, aby Tajlandia... mogła zaprzeczyć, iż godziła się na taki stan rzeczy”.


Przyrzeczenie (gwarancja) – jest aktem poprzez który państwo zobowiązuje się samo wobec innych podmiotów do postępowania w pewien określony sposób; przyrzeczenie nie jest odpowiedzią na żądania państwa lub państw do niego kierowanych; jest czynione w pełni spontanicznie

Spór w sprawie statusu prawnego Wschodniej Grenlandii (Dania v. Norwegia) – orzeczenie STMS (1933);
Traktat kiloński z 1814 roku ustalał, że obszar całej Grenlandii należy do Danii. Nie kwestionowano wszakże mimo jego ustaleń, iż Norwegia posiada pewne prawa historyczne do wschodniej jej części.

Duńczycy chcieli, aby Norwegia zadeklarowała o wyłączności władztwa Danii w Grenlandii i zrezygnowała ze swoich praw historycznych.

Minister Spraw Zagranicznych Norwegii Ihien, odpowiadając na pytanie ambasadora Danii postawione w tym duchu (1919) oświadczył, że „Rząd norweski nie będzie czynił żadnych trudności w rozwiązaniu tej kwestii”

Rząd i ... norwescy rybacy po 1919 zdystansowali się wobec wypowiedzi Ministra – spór trafił do STMS-u (1933)

Nawiązując do oświadczenia Ihiena STMS stwierdził:
„Jest zdaniem sądu poza wszelkim sporem, że odpowiedź udzielona przez Ministra Spraw Zagranicznych w imieniu rządu na prośbę przedstawiciela dyplomatycznego obcego państwa, w kwestii należącej do jego kompetencji, jest wiążąca dla państwa, które Minister reprezentuje”.

Trybunał następnie – rozstrzygając spór – konkludował, że „w rezultacie złożonego dnia 22 lipca 1919 roku w deklaracji Ihiena oświadczenia, Norwegia jest zobowiązana do powstrzymania się od jakiegokolwiek kontestowania duńskiej suwerenności nad całością Grenlandii”.


Zrzeczenie się – to akt, w którym państwo rezygnuje z pewnych praw, roszczeń, kompetencji; z chwilą dokonania aktu przestają one istnieć;

Zrzeczenie się prawa Polski do reparacji ze strony Niemiec

Źródło prawa do reparacji – umowa poczdamska (12.08.1945), cz. IV „Odszkodowania niemieckie”

„ (...) 2. ZSRR zobowiązuje się zaspokoić polskie żądania o odszkodowanie ze swej własnej części odszkodowań.”
Umowa (16.08.1945) między Polskim Rządem Tymczasowym a ZSRR o wynagrodzeniu szkód finansowych wyrządzonych przez okupację niemiecką.

Polska przejęła na tej podstawie, m.in. mienie niemieckie i inne aktywa niemieckie na całym terytorium Polski, łącznie z Ziemiami Zachodnimi.
Umowa ta była (jest) główną podstawą prawna przejęcia majątku niemieckiego (tak publicznego, jak i prywatnego) przez Polskę.

W 1953 r. – Mocarstwa (4) uznały, że Niemcy wykonały znaczną część swych zobowiązań finansowych.

20.02.1953 – umowa londyńska w sprawie długów Niemiec (Mocarstwa Zachodnie – RFN) – zaprzestanie pobierania reparacji niemieckich.

15.08.1053 – nota ZSRR do Trzech Mocarstw informująca o zamknięciu reparacji niemieckich z dniem 1.01.1954

22.08.1953 – umowa ZSRR – NRD dotycząca zamknięcia reparacji ze strony Niemiec

23.08.1953 – rząd polski złożył oświadczenie (akt jednostronny) dotyczący reparacji niemieckich

Oświadczył „(...) w celu wkładu w uregulowanie problemu niemieckiego i w uznaniu, iż Niemcy w znacznym stopniu uregulowały swe zobowiązania z tytułu odszkodowań wojennych, rząd polski zrzeka się z dniem 1 stycznia 1954 spłaty odszkodowań wojennych na rzecz Polski (...)”


Oceny charakteru prawnego zrzeczenia się (28.08.1953) – różne:

- samodzielna decyzja władz polskich – potwierdzona w trakcie negocjacji nad Układem o podstawach normalizacji stosunków z 1970 roku;

- wymuszona przez ZSRR decyzja władz polskich (art. 51 KW o prawie traktatów – nieważność aktu);

100% pewności (?) – analiza archiwów tak czasu 1953, jak i procesu negocjacji z 1970 roku